สล็อต มีผลต่อสุขภาพจิต หรือเปล่า เป็นคำถามที่มีคำตอบชัดเจน กับการเสพติดการพนัน สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แม้ว่าคนจำนวนมาก ต้องการเล่นพนันเพื่อความบันเทิง แต่กลับทำให้เกิดปัญหาสุขภาพจิต วันนี้เรามีคำตอบจากจิตแพทย์ โรคเสพติดการพนัน ที่สามารถป้องกัน และรักษาหายได้
เกมการพนัน (Betting, Gaming) เป็นการวางเดิมพันกับเกม โดยใช้มูลค่าเป็นเหรียญชิปหรือเงิน ประกอบด้วย จำนวนเงินเดิมพัน โอกาสหรือความเสี่ยง และผลตอบแทนหรือรางวัล ซึ่งเป็นกิจกรรมที่มีความเก่าแก่ ตั้งแต่ยุคเมโสโปเตเมีย ที่มีมนุษย์ค้นพบลูกเต๋า ประมาณ 3,000 ปีก่อนคริสตกาล (2 สิงหาคม 2025) [1]
สำหรับ เครื่องเกม สล็อตแมชชีน คือเกมวงล้อ 3-5 วงหรือมากกว่านั้น ประกอบด้วย สัญลักษณ์ต่าง ๆ (มีทั้งเกือกม้า เพชร โพดำ หัวใจ ระฆัง และผลไม้) จากตู้คันโยกแบบหยอดเหรียญ เครื่องแรกในปี ค.ศ. 1887 พัฒนามาเป็นเกมในระบบออนไลน์ ที่สามารถเล่นง่าย จ่ายรางวัลง่ายอย่างในปัจจุบัน
โรคติดการพนัน หรือ Pathological Gambling เป็นความผิดปกติทางจิต ที่จะทำให้จิตใจ มีความรู้สึกอยากที่จะเล่นการพนันอยู่ตลอดเวลา ซึ่งผู้คนเหล่านี้ จะต้องได้รับการบำบัดรักษา ก่อนที่จะส่งผลเสียต่อชีวิต และคนรอบข้าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ การเงิน การงาน การเรียน สุขภาพ และอีกมากมาย
โดยผลวิจัยจากศูนย์ศึกษา เกี่ยวกับปัญหาการพนัน ของทางหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์ คณะเศรษฐศาสตร์ ได้กล่าวเอาไว้ว่า คนที่ติดพนันมีปัญหาความผิดปกติ เรื่องของอารมณ์ ซึ่ง 70% มีอารมณ์ค่อนข้างที่จะรุนแรง ส่วนอีก 30% จะคิดสั้น โดยการจบชีวิต ซึ่งหากรู้ตัวจะต้องรีบรักษาโดยด่วน (สืบค้นเมื่อ 6 สิงหาคม 2025) [2]
การติดพนัน ถือเป็นภาวะทางจิตเวช ที่ส่งผลกระทบรุนแรงต่อตัวผู้ใช้งาน และอาจจะส่งผลกระทบต่อสังคม ก็เป็นไปได้เช่นกัน โดยสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้ผู้คนติดพนันนั้น เกิดมาจากปัจจัยเดียว แต่มาจากหลายสาเหตุ ได้แก่ปัจจัยทางชีวภาพ ปัจจัยทางจิตวิทยา ปัจจัยด้านบุคลิกภาพ และที่สำคัญที่สุด คือปัจจัยทางสังคม
ส่วนเรื่องของอาการ ของคนที่กำลังติดพนันนั้น พฤติกรรมจะหมกมุ่นเกี่ยวกับการพนัน มีการเพิ่มเงินเดิมพันเรื่อย ๆ มีอารมณ์ที่ค่อนข้างหงุดหงิดง่าย ละเลยหน้าที่ แยกแยะความสำคัญไม่ได้ และสุดท้ายมีการยืมเงินคนรอบข้าง จนทำให้เป็นหนี้สินมากมาย
คนไทย และเยาวชนไทยที่ติดพนัน ผลสำรวจจาก ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน เมื่อปี 2567 ได้มีการพบว่า นักพนันออนไลน์ มีจำนวนเพิ่มขึ้น มากกว่า 7 แสนคน ซึ่งโดยส่วนมาก นิยมเล่นเกมสล็อต และเป็นเยาวชนที่อายุ 15 – 25 ปี โดยส่วนใหญ่ ส่วนเห็นคนรอบตัวเล่น แล้วก็อยากเล่นตาม ก็มีมากถึง 47% เลยทีเดียว เพราะเกมสล็อตเข้าถึงง่าย แต่แพทย์เตือน อาจเสี่ยงต่อการเป็นโรคติดพนัน
การเล่นสล็อต ด้วยความที่มันเป็นเกมเดิมพันแห่งโอกาส จึงสามารถส่งผลทางจิตใจได้ 2 ระยะ ได้แก่ระยะสั้น และระยะยาว โดยระยะสั้นนั้น ส่วนมากเกมสล็อต จะทำให้ช่วงแรกที่ใช้งาน จะชนะ และมอบรางวัลให้บ่อย ซึ่งทำให้ผู้ใช้งาน รู้สึกอยากที่จะเล่นต่อ เพื่อหวังที่จะได้รางวัลเพิ่มอีก
แต่ในระยะยาวนั้น หากเล่นแล้วเสีย ก็จะมีความรู้สึกอยากเอาคืน ซึ่งในส่วนนี้ หากเริ่มกลายเป็นพฤติกรรมที่ควบคุมไม่ได้ ก็จะส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิต และเป็นโรคติดการพนันในที่สุด
ในส่วนของการป้องกันนั้น หากไม่อยากเสี่ยงต่อโรคติดพนัน ก็ควรที่จะอยู่ห่าง ๆ และไม่ต้องไปยุ่งเกี่ยวจะดีที่สุด แต่หากติด และเป็นโรคติดพนัน การรักษาก็มีหลากหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการบำบัด เพื่อให้ความคิด และพฤติกรรม เลิกยุ่งเกี่ยวกับการพนัน
หรือทางเลือกที่สอง อาจจะมีการใช้ยา ซึ่งจะเป็นยาที่ใช้ควบคุมอารมณ์ แต่อย่างไรก็ตาม ถึงแม้จะบำบัด หรือมียาดีแค่ไหน หากยังอยู่ในสังคม หรือสภาพแวดล้อมที่ยังมีการพนัน ไม่มีทางหายขาดแน่นอน (2022) [3]
โดยสรุปแล้ว เกมสล็อต ไม่ว่าจะประเภทไหน แบบไหน ก็ส่งผลต่อสุขภาพจิตได้ทั้งนั้น ซึ่งก็อย่างที่ได้บอกไปว่า สามารถผลกระทบต่อสุขภาพจิต ได้สองระยะ ที่ช่วงแรกนั้นอาจจะดี แต่ช่วงสุดท้ายนั้น ส่งผลเสียมากมายต่อสุขภาพจิต และนอกจากนี้ เกมสล็อตยังไม่ได้เป็นที่ยอมรับ และมีกฎหมายในหลาย ๆ ประเทศ มีการห้ามเล่น ซึ่งก็รวมถึงประเทศไทยด้วยเช่นกัน
เหตุผลที่เกมสล็อตนั้น มีการเข้าถึงการใช้งานที่ง่าย ก็เพราะเทคโนโลยีสมัยนี้ บนโลกออนไลน์ ที่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว จึงทำให้เกมสล็อตนั้น ได้รับการพัฒนาตามไปด้วย เพื่อให้ผู้คนในยุคสมัยใหม่ สามารถเข้าใช้งานเกมสล็อต ผ่านทางระบบออนไลน์ โดยจะให้บริการเป็นรูปแบบเว็บไซต์ ที่ผู้คนต่างเรียกกันว่า คาสิโนออนไลน์
การอยู่ห่างจากเกมสล็อต มีหลากหลายวิธี ยกตัวอย่างเช่น เปลี่ยนสภาพแวดล้อม ออกจากกลุ่มสังคมที่เกี่ยวข้อง จัดการเรื่องการเงิน ให้คนในครอบครัวช่วยดูแลเงินแทน สร้างเป้าหมายทางการเงินให้กับตนเอง หากิจกรรมอื่น ๆ ที่กำลังสนใจ หรือสิ่งที่ไม่เคยทำ และสุดท้าย อยู่ห่างจากโลกออนไลน์บ้าง เพราะบนโลกออนไลน์ปัจจุบันนี้ อบายมุขมีมากมาย
